Neat Acoustics Motive SX1

Dysponująca własnym studiem odsłuchowym brytyjska firma Neat Acoustics działa na rynku od 1989 roku, więc nie dziwi fakt, że oferta jej kolumn obfituje w wiele wyrafinowanych konstrukcji. Niezależnie od tego czy wybierzemy konstrukcje z wyższej, czy niższej linii możemy być pewni, że będą one perfekcyjnie wykończone w każdym aspekcie. Do tego dochodzi wysmakowane wzornictwo, wysokiej jakości materiały, łącznie z oryginalnie zaprojektowanymi głośnikami.

Testowane kolumny wolnostojące, model SX1, należą do serii Motive. W jej skład wchodzą jeszcze inne, nie mniej ciekawe konstrukcje – dwie podłogówki, monitor oraz centralna jednostka zaprojektowana do pracy w systemach wielokanałowych. Zaś sama seria Motive znajduje się między rodzinami Iota i Momentum. Na samym szczycie króluje seria Ultimatum odzwierciedlająca pełen potencjał Neat Acoustics. Testowane kolumny należą do dwuipółdrożnych konstrukcji wyposażonych w obudowy wentylowane tunelem bas-refleks.

Wysoka jakość, dobre materiały

Model Motive SX1 został wykonany ze smakiem i charakterystyczną dla tego producenta stolarką – obudowy wyprodukowano w Wielkiej Brytanii, o czym świadczy wiele detali. Skrzynki wykonano z wysokogatunkowych płyt MDF i dwustronnie oklejono fornirem. Do testów przyjechała świetnie prezentująca się wersja w orzechu amerykańskim, aczkolwiek moją uwagę zwrócił również egzemplarz wykończony w satynowej bieli, idealnie pasujący do nowoczesnych wnętrz.

SX1 należą do zespołów głośnikowych pracujących w układzie dwuipółdrożnym, co oznacza, że dolny woofer odcinany jest niżej, a jego zadaniem jest wspomagać górny stożek nisko-średniotonowy w przetwarzaniu basu poprzez zwiększenie jego zasięgu, rozciągając pasmo niskich tonów. SX1 skonstruowano jednak specyficznie i w rzadko spotykanej konfiguracji, ponieważ najczęściej w przypadku takiego układu głośnikowego producenci decydują się na wspólną komorę dla obydwu stożków. Jednak konstruktorzy z Neat Acoustics poszli dalej i górny stożek nisko-średniotonowy wraz z kopułką wysokotonową umieścili w oddzielnej, zamkniętej komorze – ma to wiele zalet, ponieważ obydwa głośniki nie nakładają się na siebie akustycznie we wspólnie odtwarzanym paśmie, co może zwiększyć precyzję brzmienia. Poza tym górny stożek pracujący w zamkniętej komorze dysponuje zdecydowanie lepszą odpowiedzią impulsową, natomiast dolny, sprzężony z komorą wentylowaną tunelem rezonansowym ma przede wszystkim zwiększyć zasięg basu. Przypomina to połączenie klasycznego dwudrożnego monitora wyposażonego w zamkniętą skrzynkę z dodatkowym wooferem pracującym w obudowie wentylowanej. Mimo że skrzynki są smukłe i strzeliste, a boczne ścinkami nie mają zbyt dużej powierzchni, to producent zdecydował się na zastosowanie wewnątrz wzmocnienia znacznie usztywniającego całą konstrukcję. Oprócz tego w niektórych miejscach użyto niewielkich mat bitumicznych, a w roli wytłumienia niwelującego odbicia w komorach akustycznych zastosowano gąbki wyścielające wewnętrzne powierzchnie. Wyjście tunelu bas-refleks wyprowadzono od spodu, a cokoły zamontowano na stałe, ponieważ są integralną częścią układu rezonansowego, odpowiadającą za właściwe rozproszenie fal w zakresie niskich tonów.

Motive SX1 bazują na głośnikach stożkowych, których membrany wykonano z powlekanej celulozy, mocno kojarzącej się z zewnątrz z polipropylenem – głośniki wyprodukowano w fabryce należącej do znanej i cenionej skandynawskiej marki Peerless. Dolny woofer pracuje tylko w paśmie basu, zaś górny odtwarza zarówno bas, jak i tony średnie aż do podziału z przetwornikiem wysokotonowym. Z kolei zakres wysokich tonów odtwarza odwrócona aluminiowa, anodyzowana na czarno kopułka, wyposażona w charakterystyczną dla niemal wszystkich głośników wysokotonowych stosowanych przez Neat Acoustics piankową nakładkę na całej powierzchni kołnierza. Ten materiał ma za zadanie tłumić ewentualne odbicia, sprawiając że dźwięki generowane przez odwróconą kopułkę nie będą zakłócane. Równie dobrze prezentuje się zwrotnica z filtrami dla wszystkich głośników – elementy przyklejone są do drewnianej płytki pokrytej czarnym matowym lakierem, tworzącej jednocześnie miejsce montażu dla pojedynczych terminali wejściowych. W filtrze głośnika niskotonowego zamontowano cewkę nawiniętą na rdzeń, a więc jest to filtr pierwszego rzędu. Taki sam filtr wykorzystano w przypadku głośnika nisko-średniotonowego, ale siłą rzeczy tam występuje już cewka o znacznie niższej indukcyjności, więc producent zastosował cewkę powietrzną – jest to również filtr o spadku 6dB/okt. Z kolei w torze sygnałowym głośnika wysokotonowego użyto klasycznego filtra drugiego rzędu, z wysokiej jakości kondensatorem marki Mundorf, współpracującym z równolegle podpiętą cewką powietrzną oraz tradycyjnym tłumikiem z rezystorów, z szeregowym opornikiem oraz równoległym rezystorem wyrównującym "widzianą" przez filtr impedancję dla tweetera. Montaż przeprowadzono bardzo starannie z bezpośrednio lutowanymi ze sobą elementami, bez udziału ścieżek.

Cokoły wyposażono w kolce, które bezwzględnie należy wkręcić w podstawy, ponieważ tworzą one właściwy dystans dla układu rezonansowego wyprowadzonego od spodu. Kolumny wyposażono w maskownice współpracujące z układem magnetycznym, tak więc frontów nie szpecą żadne otwory. Skrzynie pochylono o kilka stopni do tyłu, co ma pomóc w osiągnięciu jeszcze lepiej reprodukowanej stereofonii, a także balansu tonalnego poprzez czasowe wyrównanie fal docierających do miejsca odsłuchowego. Oczywiście na balans tonalny wpływa w jeszcze większym stopniu wyrównanie wszystkich głośników pod względem osiąganej efektywności, stąd też w gałęzi filtra kopułki wysokotonowej zastosowano tłumik z rezystorów odejmujący jej nieco decybeli, czyli nieco ją wyciszający względem wooferów.

Piękna wyrafinowana barwa

Po przesłuchaniu tych brytyjskich dwuipółdrożnych zespołów głośnikowych zdecydowanie stały się one jednymi z moich faworytów w tym zakresie cenowym. Mogę z czystym sumieniem polecić je osobom ceniącym świetne wykonanie i wzornictwo, ale także wyrafinowane i dojrzałe brzmienie. W przypadku SX1 mamy do czynienia z niemal idealnym balansem tonalnym, co w zasadzie predysponuje je do odsłuchu każdego gatunku muzycznego, w szczególności zaś klasyki i jazzu, gdzie zrównoważone kolumny pomagają w osiągnięciu naturalnego i wiernego przekazu dźwiękowego poszczególnych instrumentów. Motive SX1 oferują również ładną, typową dla celulozy barwę – temperatura jest neutralna, a to oznacza, że muzyka nie jest ani nadmiernie ocieplana, ani też schładzana w przeciwieństwie do polipropylenu, który lubi co nieco wygładzić i subtelnie ocieplić. Z tego też względu te kolumny powinny przypaść do gustu osobom, dla których najważniejsza jest naturalna, nasycona barwa, nieodzowna dla odtwarzania każdego żywego instrumentu. Brzmienie reprodukowane jest z zachowaniem pełnej kultury, a każdy dźwięk uwalniany z głośnikowych membran cechuje się świetną kontrolą. To właśnie w paśmie niskich tonów te brytyjskie wolnostojące kolumny urzekły mnie szczególnie, na co niewątpliwie ma wpływ opisany wcześniej układ z osobnymi komorami dla wooferów. Bas cechuje się i wystarczającą odpowiedzią impulsową, i pożądaną głębią. Oczywiście są na rynku kolumny osiągające jeszcze bardziej spektakularne efekty związane z przetwarzaniem dynamiki czy też głębi basu, ale SX1 wydają się pod tym względem osiągać zdrowy kompromis, który wielu miłośnikom dojrzałego i wyrafinowanego dźwięku powinien przypaść do gustu. Słuchając perkusji Larsa Ulricha z najnowszego albumu kultowego zespołu Metallica, nie brakowało mi właściwego wypełnienia niskimi tonami czy też odpowiedniej reakcji na poszczególne uderzenia w bębny. W pokoju o powierzchni do 25 metrów kwadratowych przy współpracy z wydajnym wzmacniaczem, SX1 bez problemu osiągną nie tylko szybki, dynamiczny bas, ale również pożądaną masę w paśmie niskich tonów. Do tego te kolumny można dosunąć dosyć blisko ścian bez obawy o niekorzystne interakcje z pomieszczeniem. Generalnie zalecałbym jednak, żeby kolumny ustawić nie bliżej niż 0,5 metra od ściany za nimi, ponieważ wtedy zdolne są rysować scenę dźwiękową o wystarczająco zróżnicowanej głębi.

SX1 dysponują na tyle umiejętnie zestrojonymi głośnikami, że w ogóle nie słychać w ich dźwięku naleciałości kopułki wysokotonowej – często zdarza się, nawet w przypadku kolumn w tej cenie słychać własny charakter tweetera, a to ma wpływ na mniej naturalny i przede wszystkim mniej neutralny dźwięk. W przypadku testowanych kolumn można odnieść wrażenie, że głośnik wysokotonowy odtwarza tylko i wyłącznie dźwięki zarejestrowane w jakimś nagraniu, ale jednocześnie nie wprowadza do ich brzmienia nadinterpretacji poprzez dodanie do nich dźwięków wynikających z działania membrany głośnikowej. Tak więc Neat Acoustics dysponują niemal idealnie przeźroczystym głośnikiem wysokotonowym, w zasadzie nieingerującym w odtwarzany materiał, co jest jedną z najważniejszych cech wysokiej jakości zespołów głośnikowych.

Warto wiedzieć

Na przykładzie testowanych kolumn widać pomysłowość producenta w doborze poszczególnych elementów filtrów zwrotnicy. Przykładowo dla uzyskania możliwie jak najmniejszych strat w torze niskotonowym użyto cewki rdzeniowej, charakteryzującej się co prawda nieco większymi zniekształceniami, ale za to odpowiednio niską opornością, co jest kluczowe dla wydajności głośnika niskotonowego. Mimo że wśród konstruktorów taka cewka ma gorszą opinię, to jednak użycie jej w paśmie niskich tonów nie spowoduje słyszalnej degradacji brzmienia. Natomiast w torze głośnika nisko-średniotonowego bezwzględnie użyto już cewki powietrznej, ponieważ rdzeniowa mogłaby niekorzystnie wpłynąć na działanie filtra odcinającego ten głośnik w punkcie podziału z kopułką wysokotonową – ludzkie ucho jest szczególnie wyczulone na średnie częstotliwości, więc siłą rzeczy filtr musi być najwyższej jakości. Z drugiej strony dzięki temu, że cewka powietrzna odcinająca pasmo dla głośnika nisko-średniotonowego nie musi osiągać dużej indukcyjności, to cechuje się już znacznie niższą opornością (mniejsza ilość zwojów), więc nie trzeba było nawijać jej na rdzeń, którego zadaniem jest zwiększenie indukcyjności.

Podsumowanie

Gorąca rekomendacja!